Herdenking van de Armeense genocide
Elk jaar wordt in de Armeens Apostolische Kerk aan de Vriezenveenseweg een herdenkingsdienst gehouden voor de slachtoffers van de genocide, de gruwelijke volkerenmoord die begon in 1915. Leden van de kerken en geloofsgemeenschappen die aangesloten zijn bij de Raad van Kerken Almelo hebben deze herdenkingsdiensten steeds bijgewoond.
Op het terrein van de Armeens Apostolische Kerk is op donderdag 24 april tijdens de 99ste herdenking van de Armeense genocide een monument onthuld ter herinnering aan de gruwelijke volkerenmoord. Het monument draagt de naam : “Armenian Genocide Memorial Almelo” en toont zestien kruisstenen die gebogen staan rond een erevuur. De buiging symboliseert een eerbetoon aan de slachtoffers. Op de stenen staan de namen van de plaatsen van waaruit de meeste mensen weggevoerd en vermoord zijn. De schattingen over het aantal slachtoffers varieert van enkele honderdduizenden tot wel anderhalf miljoen mensen. De plechtigheid trok meer dan duizend mensen : Armeniërs uit Nederland maar ook uit het buitenland en er waren ook veel plaatsgenoten aanwezig, waaronder vertegenwoordigers van de bij de Raad van Kerken aangesloten kerken.
De indrukwekkende plechtigheid werd geopend door de heer Onnik Gelici, voorzitter van het bestuur van de Armeens Apostolische Kerk te Almelo. Kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders waaronder een bisschop en de Katholicos van alle Armeniërs hielden toespraken. Namens de ambassade van de Republiek Armenië sprak mw. Dzuinik Aghajanian. Ook de 2e Kamerleden drs. Harry van Bommel(SP), dr. Piet van Omzigt (CDA) en Joël Voordewind(CU) hielden een toespraak. Van Omzigt riep de aanwezigen op om waakzaam te blijven,want opnieuw worden vandaag in het Midden – Oosten weer christenen opgejaagd en bedreigd. Het vraagstuk van de genocide werd door een aantal wetenschappers vanuit verschillende perspectieven belicht, o.a. door drs. A. Holslag, docent Holocaust en Genocide studies voor het NIOD.
De herdenking werd met zang en dans opgeluisterd door het koor Geghard en de folklore dansgroep Zartong. Een muzikaal intermezzo met zang en vioolmuziek en de bijdragen van de zondagschoolkinderen in de vorm van gedichten en liederen gaven deze herdenking een bijzonder karakter.
Als leden van de Raad van Kerken Almelo zijn we ons er van bewust hoe diep de wonden zijn die de gruwelijke gebeurtenissen van 1915 toegebracht zijn an de Armeense gemeenschap en ook aan de gemeenschap hier in Almelo. De pijn en alle leed toen geschied,werkt nog steeds door in latere generaties. Het is vooral de ontkenning of het niet erkennen van het karakter van deze massamoord die vandaag nog pijn en verdriet doet De Turkse premier Erdogan heeft wel zij medeleven betoond aan de slachtoffers, maar toch wordt met stelligheid door de Turkse autoriteiten ontkend dat het om een genocide ging, een systematische door de overheid geplande uitroeiing.
Een aanzienlijke groep Turkse Almeloërs heeft op de dag van de herdenking gedemonstreerd voor het stadhuis tegen opname van het woord “genocide” in de naam van het monument.
Het is, denk ik, er in dit verband nog eens goed erop te wijzen dat de Tweede Kamer in 2004 met algemene stemmen een motie aannam waarin de Armeense genocide erkend werd. En dit gebeurde in vele landen! We hopen dat de Armeniërs de erkenning zullen krijgen die hen rechtens toekomt. We hopen dat ze die erkenning vooral ook mogen ontvangen van de Turkse gemeenschap hier ter plaatse. Het zou eindelijk de weg openen voor een betere verhouding onder elkaar. Er moet toch een mogelijkheid zijn om hierover tot een eerlijk gesprek te komen met elkaar en elkaar de verhalen te vertellen in een oprechte poging om in de waarheid te leven. Het blijft toch waar: “Vertgeten is ballingschap, maar gedenken is bevrijding”
namens de Raad van Kerken Almelo
Harry Mondeel.